Autoprezentacja

Świadome kierowanie sposobem, w jaki widzą nas inni ludzie, inaczej manipulowanie wrażeniem, to umiejętność tworzenia własnego wizerunku przez właściwe zarządzanie przekazywaną informacją.

Na umiejętność właściwego zaprezentowania się, czy to w trakcie rozmów, spotkań towarzyskich, czy wystąpień publicznych, przed szerokim gronem odbiorców, zawsze składają się trzy aspekty:

1. Pierwsze wrażenie

2. Mowa werbalna (to co mówimy)

3. Mowa niewerbalna (to jak mówimy)

1. Pierwsze wrażenie

Pierwsze wrażenie to nie tylko pierwsze spojrzenie na danego człowieka. Żeby zrobić dobre pierwsze wrażenie, musisz nie tylko wyglądać stosownie do sytuacji, ale również ?zrobić dobre wejście?. Twoja postawa powinna być pewna
i otwarta, a pierwsze wypowiedziane słowa powinny podwójnie akcentować, to jakim chcesz się rozmówcy czy publiczności wydać. W zależności od charakteru spotkania, musisz zastanowić się nad doborem odpowiedniego stroju, postawy ciała i tego, jak się zachowasz na wstępie. Wszystko to powinno być ?domknięte? wyborem odpowiedniego powitania i pierwszych wypowiedzianych słów.

Ludzie formułują pierwsze opinie na podstawie:

• elementów stroju,
• postawy,
• pierwszych wypowiedzianych słów.

Nie powinieneś bagatelizować znaczenia pierwszego wrażenia, jakie wywierasz na innych. Bardzo trudno bowiem zatrzeć niekorzystne pierwsze wrażenie.
W zależności od sytuacji i człowieka, z jakim mamy do czynienia, zmiana oceny pierwszego wrażenia może być bardzo długim procesem. Wpływa to na naszą korzyść w sytuacji gdy, zostaniemy pozytywnie odebrani na początku. Znacznie łatwiej będzie nam utrzymać dobre relacje w późniejszym czasie.

2. Mowa werbalna

Mowa werbalna, to nic innego jak to co mówimy, czyli treść naszej wypowiedzi.By być zrozumianym, musimy dostosować nasze wypowiedzi do odbiorcy. Nie tylko język, jakim się posługujemy jest ważny, ale też stopień trudności wypowiadanych słów. Nie będziemy używali tych samych sformułowań na luźnym spotkaniu ze znajomymi, jak i na spotkaniu biznesowym, czy naukowym. W komunikacji werbalnej dużą rolę odgrywa akcent
i modulowanie wypowiadanych przez nas słów, czyli dynamika mowy.

3. Mowa niewerbalna

Mimo że słowo uważane jest za główny nośnik informacji, to gesty i mimika odgrywają ogromną rolę w komunikowaniu się. Niektórzy ludzie nie lubią rozmawiać przez telefon, czy za pomocą Internetu, ponieważ twierdzą, iż nie widząc drugiej osoby, nie do końca potrafią ją zrozumieć. Bardzo często dochodzi wtedy do nieporozumień, a wzajemne wypowiedzi mogą być opacznie zrozumiane. Komunikaty na poziomie niewerbalnym informują o podstawowych stanach emocjonalnych, intencjach, oczekiwaniach, ale również o pozycji społecznej, pochodzeniu, wykształceniu, samoocenie i cechach temperamentu. Komunikaty niewerbalne nadawane i odbierane są na poziomie nieświadomym, jeśli jednak zastanowimy się nad swoimi gestami, mimiką itd., możemy świadomie kreować swój wizerunek. W rzeczywistości jest bowiem tak, że znacznie więcej pokazujemy, niż mówimy, a czasem nasza postawa i gesty, zaprzeczają wypowiadanym słowom.

Zapanowanie nad jednością komunikatów, zarówno werbalnych, jak i niewerbalnych, to trudna do opanowania sztuka. W niektórych przypadkach jednak, może zaważyć na sukcesie naszej prezentacji, rozmowy, spotkania itd.

Komunikaty niewerbalne:

• gestykulacja,
• mimika,
• ruchy oczu i powiek,
• postawa,
• odległość,
• rekwizyty,
• atrakcyjność.

W zależności od sytuacji, w jakiej się znajdziemy, gesty i mimika twarzy będą wyrażać nasze zaangażowanie w wypowiadane słowa, bądź znudzenie tematem rozmowy, spokój i opanowanie, bądź zdenerwowanie, stres, złość lub radość itp. Takich przykładów jest więcej, gdyż emocje, jakie nam towarzyszą, odzwierciedla przede wszystkim nasza twarz i ruchy, jakie wykonujemy. Nadmierna gestykulacja, może świadczyć o zaangażowaniu, podekscytowaniu lub wręcz odwrotnie – o zdenerwowaniu i stresie. Podobnie mimika twarzy, nad którą trudno jest zapanować, bardzo dużo mówi o naszym stanie emocjonalnym. Twarz i ruchy głowy, odgrywają ogromną rolę w tzw. aktywnym słuchaniu. Rozmowa z osobą, która kiwa głową, potakuje lub np. wyraża zdziwienie, czy oburzeniem tym co mówimy, jest przyjemniejsza od rozmowy z kimś, kto zachowuje kamienną twarz, gdyż nie wiemy co tak naprawdę odbiorca myśli.

Kiedyś ktoś powiedział, ?że oczy są zwierciadłem duszy?? i istotnie tak jest. Kontakt wzrokowy, ruchy oczu, powiek i brwi, również zdradzają, jaki jest nasz stan emocjonalny w danej chwili. Ludzie pewni siebie, patrzą rozmówcy w oczy i utrzymują kontakt z publicznością. Jeśli chcesz być odbierany jako osoba pewna siebie oraz tego co mówi, podstawą jest utrzymanie kontaktu wzrokowego z odbiorcą.

Bardzo dużo wyraża również postawa naszego ciała, czyli to w jaki sposób siedzimy lub stoimy. Wiele się mówi o tzw. postawie otwartej i zamkniętej. Na taką postawę ma wpływ m.in. krzyżowanie rąk i nóg. Pracując nad odpowiednią postawą całego ciała, sylwetką, jak i ułożeniem kończyn, mamy szansę kreować swój wizerunek jako osoby kompetentnej i otwartej. Osoby nieśmiałe lub bardzo nerwowe, powinny obserwować swoje ciało i nauczyć się nad nim panować. Jeżeli na przykład masz sygnały, że jesteś odbierany jako osoba zarozumiała, a zupełnie za taką się nie uważasz, to problemem może być właśnie mowa ciała, czyli Twój sposób chodzenia czy siedzenia. Warto więc uzyskać informację zwrotną, w jaki sposób jesteś odbierany przez słuchaczy.

Umiejscowienie mówcy w przestrzeni, również dużo komunikuje o nim samym. Odległość między partnerami w rozmowie, świadczy o ich relacjach. Na podstawie odległości między rozmówcami, wyodrębniono kilka sfer kontaktu.

Strefa intymna (przestrzeń około 75 cm od człowieka), zarezerwowana tylko dla osób pomiędzy którymi istnieje kontakt fizyczny. Jest to sfera bezwzględnego tabu.

Strefa osobista to strefa, w której znajdują się członkowie rodziny, czy przyjaciele. Obejmuje przestrzeń o promieniu 75-122 cm i nazywana jest strefą najlepszego kontaktu.

Kolejna to strefa społeczna (kontaktów służbowych). Dotyczy odległości 122 do 375 cm.

Ostatnią strefą, jest strefa publiczna, powyżej 360 cm, do kontaktu między jednostką, a tłumem.

Naruszenie stref, szczególnie intymnej czy osobistej, w relacjach biznesowych, powoduje w odbiorcy niepokój, strach, złość, a czasem prowadzi nawet do agresji. Zachowanie odległości i dystansu od naszego rozmówcy, z jednej strony informuje go jakiego typu relacja między wami występuje, z drugiej zaś strony daje mu komfort i nie zmusza go do obrony własnego terytorium. Przekraczając te strefy innych osób, musisz liczyć się z niezrozumieniem, posądzeniem o to, że jesteś nachalny itd.

Elementy naszego stroju, zegarki, samochody, tzw. rekwizyty, uznawane są za część mowy niewerbalnej. Z tego względu, że często informują nas o pozycji społecznej czy wykształceniu rozmówcy zanim zaczniemy rozmowę. Stosowanie rekwizytów i wykorzystywanie atrakcyjności, to najprostsze do opanowania i najczęściej wykorzystywane komunikaty niewerbalne. W zależności jak chcemy być odebrani, możemy dobrać odpowiednio strój i dodatki, odpowiednio się tytułować. Komunikaty te są  jednak najbardziej złudne. Często bowiem ulegamy rekwizytom, a nie samej osobie. Potrafimy przypisywać danej osobie cechy, których ona tak naprawdę nie posiada, tylko dlatego, że jest właściwie ubrana, posiada tytuł naukowy, czy otacza się innymi przedmiotami charakteryzującymi daną cechę. Musimy uważać, żeby nie dać się nabrać ludziom, którzy celowo wykorzystują siłę tych niewerbalnych komunikatów.

Wiadomo, że o gustach się nie dyskutuje, jednak dbałość o wygląd i dobór garderoby, znacznie zwiększa naszą atrakcyjność, zarówno w sensie fizycznym, jak i osobowościowym- np. w przypadku kolegi czy przyszłego pracownika. Pamiętaj, że wydajemy się atrakcyjniejsi osobom, które uważają nas za sympatycznych, a sympatyzujemy z osobami, które w jakimś stopniu są do nas podobne. Mechanizm ten działa również odwrotnie, znacznie częściej lubimy ludzi, którzy wydają się nam atrakcyjni. Zadbaj więc o swój wizerunek, jeśli chcesz by ktoś Cię polubił i uznał za atrakcyjnego, oraz poszukaj wspólnych cech między wami. Może to być hobby, wspólny znajomy, ale nawet jakiś fakt z życia. Łatwiej jest wtedy rozpocząć rozmowę, uzyskać aprobatę i podtrzymać kontakt.